Полезный блог Azma Finance

4% li aylanmadan olinadigan soliq rejimi: to‘liq qo‘llanma

So‘nggi yillarda O‘zbekistonda soliq tizimi faol isloh qilinmoqda va asosiy o‘zgarishlardan biri 4 % stavkada aylanmadan olinadigan maxsus soliq rejimining joriy etilishi bo‘ldi. Ushbu rejim kichik va o‘rta biznesni qo‘llab-quvvatlash, shuningdek, soliq ma’muriyatchiligini soddalashtirish uchun mo‘ljallangan. Quyida biz:
  • Kimlar foydalanishi mumkinligi
  • Rejimga qanday o‘tish mumkinligi
  • Cheklovlar va imtiyozlar
  • Hisobot berish va soliq to‘lash tartibi
  • Rejimning afzalliklari va xavflarini
batafsil ko‘rib chiqamiz.

1. 4 % li aylanmadan olinadigan soliq nima?

  • Tuzilishi
  • Aylanmadan olinadigan soliq — bu tadbirkorlar va kompaniyalarga an’anaviy foyda solig‘i va QQS o‘rniga yillik umumiy daromaddan qat’iy belgilangan foizni to‘lash imkonini beruvchi maxsus rejim.
  • Amal qilish muddati
  • 2023-yil 1-yanvardan boshlab kuchga kirgan.
  • Asosiy xususiyati
  • Soliq na foydadan, balki korxona yoki yakka tartibdagi tadbirkor hisobvarag‘iga kelib tushgan tushumlarning umumiy hajmidan hisoblanadi. Bu murakkab hisob-kitoblardan qochish va buxgalteriya xatolarini kamaytirishga yordam beradi.

2. Kimlar foydalanishi mumkin?

2.1. Yuridik shaxslar

  • Yillik daromadi 1 000 000 000 so‘mdan oshmasa
  • Bojxona orqali import qilmasligi
  • Foyda solig‘i va QQS tizimiga o‘tmasligi

2.2. Yakka tartibdagi tadbirkorlar

  • Yillik daromadi 100 000 000 so‘mdan yuqori, lekin 1 000 000 000 so‘mdan kam bo‘lsa
  • Foyda solig‘i va QQS bo‘yicha alohida rejimdan foydalana olmaydi

3. Istisnolar va cheklovlar

Quyidagi soha va faoliyat egalariga 4 % rejim tatbiq etilmaydi:
  • Tovarlarni import qiluvchilar
  • Alkogolli ichimliklar bilan statsionar savdo qiluvchi tashkilotlar
  • Aksiz to‘lanadigan tovarlar ishlab chiqaruvchilari
  • Sug‘oriladigan yer maydoni 25 ga va undan ortiq bo‘lgan qishloq xo‘jaligi tovarlari ishlab chiqaruvchilari
  • Samarasiz foydalanilayotgan bino-inshootlar mulkdorlari

4. Rejimga o‘tish tartibi

4.1. Rejimni saqlash shartlari

  • Yillik daromad 1 000 000 000 so‘mdan oshmasligi lozim
  • Agar chegaradan oshsa, avtomatik tarzda QQS va foyda solig‘i tizimiga qaytiladi
  • Ixtiyoriy ravishda boshqa rejimga o‘tmagan holda faqat 12 oydan keyin qaytish mumkin

4.2. Ixtiyoriy o‘tish

  • Yangi subyektlar soliq davri boshlanishidan kamida 10 kun oldin ariza topshiradi
  • Allaqachon umumiy soliqqa tortish tizimida bo‘lganlar QQS va foyda solig‘idan voz kechishlari mumkin
  • Avvalgi rejimga faqat bir yildan keyin qaytish ruxsat etiladi

5. Muqobil rejimlar: qat’iy stavkalar

  • Mikrobiznes uchun aylanmaning 4 % o‘rniga qat’iy belgilangan to‘lovlar mumkin
  • 2026-yildan boshlab mikrobiznes uchun qat’iy stavkalar bekor qilinadi
  • Barcha kichik biznes subyektlari standart soliq rejimlariga o‘tishi shart

6. Hisobot va to‘lov tartibi

  • Har oy — soliq oyidan keyingi oyning 15-sanasigacha
  • Yillik hisobot — keyingi yilning 15-fevraligacha
  • Bu yondashuv yirik bir martalik to‘lovlardan qochishga imkon beradi

7. Rejimning afzalliklari va xavflari

Afzalliklari

  • Buxgalteriya hisobini soddalashtirish
  • Soliq yukini oldindan aniq bilmok
  • Qisqa muddatli moliyaviy rejalashtirishga moslashuvchanlik

Xavflari

  • Chegaradan oshib ketganda avtomatik tizimga qaytish
  • Cheklangan soha va faoliyat turlari
  • Muqobil rejimlardan voz kechish shartlari
Aylanmadan olinadigan 4 % soliq O‘zbekistonda kichik va o‘rta biznesni qo‘llab-quvvatlashning samarali vositasidir. Bu rejim soliq hisobotlarini soddalashtirish, ma’muriy yukni kamaytirish va biznes rivojiga e’tibor qaratishga imkon beradi. Biroq, muvaffaqiyatli qo‘llash uchun barcha belgilangan qoidalarga rioya qilgan holda moliyaviy ko‘rsatkichlarni doimiy nazoratda ushlab turish muhim.

Azma Finance mutaxassislari sizga:

  • Rejimning barcha nozik jihatlarini tushunishga,
  • Kompaniyangiz uchun soliq hisobotini hisoblashga,
  • O‘tish uchun zarur hujjatlarni tayyorlashga

yordam beradi. Onlayn soliq solish va biznesni ro‘yxatdan o‘tkazish bo‘yicha batafsil maslahat olish uchun Azma Finance veb-saytida ariza qoldiring va biznesingiz moliyasini samarali boshqarish yo‘lida birinchi qadamni qo‘ying.