Faoliyat turini aniqlashMChJ uchun faoliyat turlari bo‘yicha cheklovlar yo‘q, har qanday qonuniy biznes yo‘nalishi bilan shug‘ullanish mumkin. Hatto shunday yo‘nalishlar ham borki, ularga faqat mas'uliyati cheklangan jamiyat shug‘ullanishi mumkin. Masalan, lombardlar tashkil etish yoki turar-joy binolarini qurilishi bilan shug'illanish.
Tashkiliy-huquqiy shaklni tanlashBu biznes shaklini ikkita ko‘rinishda ochish mumkin:
- Mas’uliyati cheklangan jamiyat (MChJ) — bunday yuridik shaxsda, O‘zbekiston Respublikasi Fuст. 62 ГК РУзqarolik kodeksining 62-moddasiga muvofiq, barcha ishtirokchilar yuridik shaxsning majburiyatlari bo‘yicha javobgar emaslar, lekin ustav kapitaliga qo‘shgan ulushlari doirasida tavakkal qiladilст. 63 ГК РУзar.
- Qo‘shimcha mas’uliyatli jamiyat (QMJ) — bunday kompaniyada, O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksining 63-moddasiga muvofiq, har bir ishtirokchi yuridik shaxsning majburiyatlari bo‘yicha barcha ta’sischilar uchun bir xil miqdorda o‘z mol-mulki bilan javobgar bo‘la62-moddasigadi.
Soliq tizimini tanlashO‘zbekistonda yuridik shaxslarning soliqlari faoliyat turiga bog‘liq:
- QQS — qo‘shilgan qiymat solig‘i. O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 237-moddasiga muvofiq, xizmat yoki tovar sotadigan barcha kompaniyalar bu soliqni to‘laydi. Stavka 12%.
- Foyda solig‘i. Kompaniya olgan daromad va xarajatlar o‘rtasidagi farqdan 0 dan 20% gacha bo‘lgan stavkada soliq to‘laydi — bu kompaniyaning qaysi faoliyat turi bilan shug‘ullanishi va uning rahbari kimligiga bog‘liq. Masalan, banklar 20% stavkada soliq to‘laydi, qishloq xo‘jaligi mahsulot ishlab chiqaruvchilar esa 0% stavkada.
- Aylana solig‘i. Kompaniyalar bunday soliqni, agar yillik daromad 1 milliard so‘mdan oshmasa to‘laydilar. Stavka 0 dan 4% gacha — bu kompaniyaning joylashuvi va biznes turiga bog‘liq.
- JShDS — jismoniy shaxslarning daromad solig‘i, bu soliqni ish beruvchilar o‘z xodimlari uchun to‘laydilar. Stavka 12%.
- Ijtimoiy soliq. Bu yerda xodimlarning ish haqi bo‘yicha kompaniya xarajatlari kiradi. Stavka 1-25% oralig‘ida.
Shuningdek, kompaniya boshqa soliqlarni ham to‘lashi mumkin. Masalan, agar
aksizli tovarlar, tamaki yoki neft mahsulotlari ishlab chiqarsa,
aksiz solig‘ini to‘lashi kerak. Agar yuridik shaxs mulk huquqi yoki ijara huquqi asosida yer uchastkasidan foydalansa,
yer solig‘i ham to‘lanishi kerak. Shuningdek, suv resurslaridan foydalanish (
445-modda) va yer osti boyliklaridan foydalanish (
452-modda) uchun ham soliq to‘lash kerak, agar MChJ faoliyati bilan shug‘ullanishi shart bo‘lsa. Stavkalar biznesning faoliyat turiga va undan nima foydalanilishiga bog‘liq.
Hujjatlarni tayyorlashДокументы для регистрации ООО:
- Договор о найме с директором и бухгалтером компании.
- Устав общества. В нём указывают порядок формирования и размер уставного фонда, ответственность и порядок распределения между участниками общества прибыли и убытков. А также полное и сокращённое название компании, её адрес и реквизиты, права и обязанности участников общества. Адресом ООО может быть адрес нежилого помещения в собственности или арендованный.
- Паспорт руководителя. Если учредителей несколько, то потребуются копии паспортов всех участников общества.
- Документ, подтверждающий уплату госпошлины, например квитанция от банка или платёжное поручение.
- Название и эскиз печати. Перед подачей документов на оформление предпринимателю важно заранее придумать имя компании. Его можно зарезервировать на 60 дней.
- Счёт в банке.
MChJni ro‘yxatdan o‘tkazish uchun
hujjatlar:
- Direktor va kompaniya buxgalteri bilan tuzilgan shartnoma.
- Jamiyat nizomi(ustav). Unda nizom fondini shakllantirish tartibi va hajmi, ishtirokchilarning javobgarligi va jamiyat ishtirokchilari o‘rtasida foyda va zararni taqsimlash tartibi ko‘rsatiladi. Shuningdek, kompaniyaning to‘liq va qisqartirilgan nomi, uning manzili va rekvizitlari, jamiyat ishtirokchilarining huquq va majburiyatlari ko‘rsatiladi. MChJ manzili bo‘lishi mumkin bo‘lgan nomanzil bino mulk huquqi asosida yoki ijaraga olingan bo‘lishi kerak.
- Rahbarning pasporti. Agar ta’sischilar bir nechta bo‘lsa, jamiyat ishtirokchilarining pasport nusxalari kerak bo‘ladi.
- Davlat boji to‘langanligini tasdiqlovchi hujjat, masalan, bankdan kvitansiya yoki to‘lov topshirig‘i.
- Muhri uchun nom va eskiz. Hujjatlarni topshirishdan oldin tadbirkorga kompaniya nomini oldindan o‘ylab topishi muhim. Uni 60 kunga zaxiraga olish mumkin.
- Bank hisobi.